Résumé :
Sinds de negentiende eeuw waren circussen met artiesten uit alle hoeken van de wereld, inclusief motorisch gehandicapten en artiesten van Afrikaanse origine of kleurlingen, generaties lang in het bezit van Joodse, Sinti-, Roma- en Jenische families. Het circus was een heel populaire vorm van ontspanning tijdens de nazitijd. Daarom konden talrijke circussen blijven rondtrekken, de nationale grenzen oversteken en door dorpen en steden trekken.
Al worden sommige van die circusmensen bestempeld als geprivilegieerden die wisten te overleven dankzij hun kunst (zoals de Duits-Joodse artieste Irène Bento), toch werden talrijke Joodse artiesten tijdens de Holocaust op tragische wijze gedeporteerd en uitgeroeid. Hoewel deze complexe en rijke geschiedenis bijzonder veelzijdig is, werd er maar erg weinig onderzoek gedaan naar het lot van circusmensen tijdens en na de naziperiode. Dit artikel geeft een aanzet.

DOI  : 10.4000/temoigner.7836